Τι είναι η επιληψία;

Η επιληπτική κρίση είναι το αποτέλεσμα μιας ανώμαλης ηλεκτρικής δραστηριότητας κάποιων ομάδων νευρικών κυττάρων στον εγκέφαλο. Η επιληπτική κρίση είναι παροδική και συνήθως διαρκεί από λίγα δευτερόλεπτα έως μερικά λεπτά. Στη διάρκειά της έχουμε κλινικές εκδηλώσεις που προκύπτουν από τη διαταραγμένη λειτουργία του εγκεφάλου, οι συνηθέστερες από τις οποίες περιγράφονται παρακάτω. 

Είδη επιληπτικών κρίσεων

‍

Γενικά, οι επιληπτικές κρίσεις χωρίζονται στα δύο είδη που αναλύονται παρακάτω:

• Γενικευμένες επιληπτικές κρίσεις (συμμετοχή ολόκληρου του εγκεφάλου)
• Εστιακές επιληπτικές κρίσεις (συμμετοχή μέρους του εγκεφάλου)

Ποια είναι τα συμπτώματα της επιληψίας;

‍

Τα συμπτώματα της επιληψίας εξαρτώνται από το είδος των επιληπτικών κρίσεων, δηλαδή τις περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στην ανώμαλη ηλεκτρική δραστηριότητα και τις ιδιαίτερες λειτουργίες τους. 

‍

Γενικευμένες επιληπτικές κρίσεις και συμπτώματα 

‍

• Grand Mal ή γενικευμένη τονικοκλονική επιληπτική κρίση. Ξαφνική και απροειδοποίητη απώλεια αισθήσεων, σπασμοί όλων των άκρων, δάγκωμα γλώσσας, απώλειες ούρων, και στη συνέχεια υπνηλία και αίσθημα κακουχίας. 
•  Αφαιρετικές κρίσεις ή αφαιρέσεις. Είναι πιο συνηθισμένες στα παιδιά και παρουσιάζονται με μια πολύ σύντομη απώλεια συνείδησης που κρατάει μερικά δευτερόλεπτα. Το άτομο δεν αντιλαμβάνεται τι γίνεται γύρω του και μοιάζει απλώς σαν να είναι χαμένο. 
• Μυοκλονικές κρίσεις. Στις μυοκλονικές κρίσεις υπάρχει μια σχετική θόλωση της συνείδησης που συνοδεύεται από μεμονωμένα και σποραδικά τινάγματα των άκρων και του προσώπου. Τα τινάγματα είναι σποραδικά. 
• Κλονικές κρίσεις. Οι κλονικές κρίσεις χαρακτηρίζονται από ταυτόχρονα τινάγματα των άκρων, τα οποία είναι επαναλαμβανόμενα και ρυθμικά, και αφορούν και τις δύο πλευρές του σώματος.
• Τονικές κρίσεις. Στις τονικές κρίσεις παρατηρείται ξαφνική και έντονη σύσπαση των μυών και στις δύο πλευρές του σώματος. 
• Ατονικές κρίσεις. Κατά τις ατονικές κρίσεις, ο ασθενής χάνει τον μυικό τόνο στα άνω ή κάτω άκρα. Συχνά, υπάρχει συνοδευόμενη πτώση. 

‍

Εστιακές επιληπτικές κρίσεις και συμπτώματα

• Απλές. Οι απλές εστιακές επιληπτικές κρίσεις δεν επηρεάζουν τη συνείδηση. Μπορούν να έχουν κινητικές, αισθητικές και ψυχολογικές εκφάνσεις. Ο άρρωστος μπορεί να αντιληφθεί τα αρχικά φαινόμενα της κρίσης, δηλαδή την αύρα της. 
• Σύνθετες. Οι σύνθετες εστιακές επιληπτικές κρίσεις επηρεάζουν τη συνείδηση με συνειδησιακή θόλωση, αδυναμία ανταπόκρισης σε εξωτερικά ερεθίσματα και επικοινωνίας με λόγο και κινήσεις αυτοματικού χαρακτήρα.
• Μερικές με δευτερογενή γενίκευση. Αρχικά δεν επηρεάζουν τη συνείδηση, αλλά εν τέλει οδηγούν στην απώλειά της και σε σπασμούς.

Πότε πρέπει να δείτε έναν γιατρό;

‍

‍

Το συντομότερο δυνατό. Στην Κλινική “ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ” υπάρχει δυνατότητα διερεύνησης και αντιμετώπισης περιπτώσεων επιληπτικών κρίσεων ολόκληρο το 24ωρο. Δεν χρειάζεται να γνωρίζετε με σιγουριά αν το σύμπτωμα που νιώσατε είναι επιληπτικό ή όχι. Αυτό θα το κρίνουν οι γιατροί ύστερα από τον σχετικό έλεγχο. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, αν σας συμβεί κάτι “περίεργο” που μοιάζει με τα συμπτώματα που περιγράψαμε, ζητήστε βοήθεια και συνοδεία από κάποιο πρόσωπο, ώστε σύντομα και με ασφάλεια να φτάσετε σε ιατρική βοήθεια, χωρίς να πανικοβάλλεστε. Οπωσδήποτε αποφεύγετε να οδηγήσετε ή να μετακινηθείτε μόνος σας.  

Παράγοντες κινδύνου εμφάνισης επιληψίας

• Εγκεφαλική βλάβη. Εγκεφαλικές βλάβες, όπως όγκος, εγκεφαλικό επεισόδιο, ή σοβαρή κρανιοεγκεφαλική κάκωση αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης επιληψίας. 
• Οικογενειακό ιστορικό. Μπορεί να υπάρχει μια οικογενής γονιδιακή βάση για πολλές από τις περιπτώσεις επιληπτικών κρίσεων. 
• Ηλικία. Παρόλο που όλοι μπορεί να εμφανίσουν επιληψία, είναι μια πάθηση που παρουσιάζεται κυρίως σε παιδιά και μεγαλύτερους ενήλικες. 
• Άνοια. Η άνοια μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης επιληψίας σε μεγαλύτερους ασθενείς.

Επιπλοκές επιληψίας

‍

Για ασθενείς με αραιές κρίσεις, ο κίνδυνος σοβαρών επιπλοκών είναι πολύ μικρός. Μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος σε αυτούς που παθαίνουν συχνές κρίσεις, με σπασμούς και χωρίς προειδοποιητικά φαινόμενα, όπως η αύρα. Οι κίνδυνοι περιλαμβάνουν κυρίως ήπιους τραυματισμούς και κακώσεις. Σοβαρότερες επιπλοκές, συμπεριλαμβανομένης και της απώλειας ζωής, είναι ευτυχώς πολύ σπάνιες.   

Πώς γίνεται η διάγνωση της επιληψίας;

‍

• Λεπτομερειακή λήψη του κλινικού ιστορικού.
• Ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (ΗΕΓ). Το ΗΕΓ είναι η βασικότερη διαγνωστική μέθοδος για την τεκμηρίωση της διάγνωσης της επιληψίας και την ταυτοποίηση του τύπου της. 
• Μαγνητική τομογραφία. Η μαγνητική τομογραφία αποκαλύπτει εγκεφαλικές βλάβες που πιθανόν προκαλούν την επιληψία. 
• Λειτουργική μαγνητική τομογραφία ή functional MRI.
• Ενδοκρανιακές ηλεκτροεγκεφαλογραφικές καταγραφές. Σε επιλεγμένες περιπτώσεις φαρμακανθεκτικών ασθενών που υποβάλλονται σε προεγχειρητικό έλεγχο, χρησιμοποιούνται και οι ενδοκρανιακές ηλεκτροεγκεφαλογραφικές καταγραφές.   
  ‍

Υπάρχει θεραπεία;

‍

Φαρμακευτική Αγωγή

Στη μεγάλη τους πλειοψηφία, οι ασθενείς με επιληψία ελέγχονται άριστα ή πολύ ικανοποιητικά με τα αντιεπιληπτικά φάρμακα. Μερικές μορφές επιληψίας, ιδίως της παιδικής ηλικίας, διαρκούν για λίγα μόνο χρόνια και στη συνέχεια υποχωρούν. Άλλες μορφές διαρκούν περισσότερο και υπάρχει ανάγκη λήψης της αγωγής επ' αόριστον, ακόμη και δια βίου.

Τα αντιεπιληπτικά φάρμακα είναι η πρώτη γραμμή αντιμετώπισης της επιληψίας. Υπάρχουν πολλά τέτοια διαθέσιμα και η τελική επιλογή βασίζεται στα δεδομένα που διαθέτουμε για το είδος της επιληψίας, τη συνολική κατάσταση υγείας του ασθενούς και τις τυχόν προδιαθέσεις του για ειδικότερες ανεπιθύμητες ενέργειες. 

‍

Χειρουργική Αντιμετώπιση

‍

‍

Τις τελευταίες δεκαετίες, η χειρουργική αντιμετώπιση της επιληψίας κερδίζει συνεχώς έδαφος. Είναι μια κατοχυρωμένη μέθοδος αντιμετώπισης των πιο επίμονων και φαρμακανθεκτικών μορφών της νόσου και στα σωστά επιλεγμένα περιστατικά συνοδεύεται από πολύ υψηλά ποσοστά επιτυχίας. Η επιλογή του κατάλληλου χειρουργικού υποψήφιου γίνεται ύστερα από την υποβολή του σε ειδικές εξετάσεις, μέσα από ένα κατάλληλα δομημένο “Πρωτόκολλο Προεγχειρητικής Διερεύνησης”.   

‍

Κετογόνος Δίαιτα

Η κετογόνος δίαιτα είναι μια ειδικά διαμορφωμένη δίαιτα, φτωχή σε υδατάνθρακες και ιδιαίτερα χρήσιμη σε ένα ευρύ φάσμα παιδικών φαρμανθεκτικών επιληψιών. Πετυχαίνει σημαντική μείωση της συχνότητας των κρίσεων, σπάνια όμως τον πλήρη έλεγχό τους. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμη, όταν δεν μπορεί να γίνει χειρουργική επέμβαση.

Διεγέρτης πνευμονογαστρικού νεύρου

Ο διεγέρτης πνευμονογαστρικού νεύρου είναι μια μικρή ηλεκτρική συσκευή που εμφυτεύεται κάτω από το δέρμα του θώρακα και συνδέεται με το πνευμονογαστρικό νεύρο. Πολλές φορές, παρατηρείται σημαντική μείωση της συχνότητας και της βαρύτητας των κρίσεων. Το πλήρες σταμάτημα των κρίσεων, πάντως, είναι πολύ σπάνιο.                       

‍

Αλλαγές στον τρόπο ζωής

• Να λαμβάνετε τα φάρμακά σας, όπως σας έχει συμβουλέψει ο γιατρός σας.
• Σιγουρευτείτε πως κοιμάστε ικανοποιητικά και τις σωστές ώρες. Η έλλειψη ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε επιληπτική κρίση.
• Φορέστε κάτι πάνω σας που να υποδεικνύει πως πάσχετε απο επιληψία, σε περίπτωση που χάσετε τις αισθήσεις σας.
• Η φυσική άσκηση θα σας κρατήσει σε φόρμα και σε καλή φυσική κατάσταση.
• Κόψτε το κάπνισμα και περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ.
• Διαχειριστείτε το stress.

Τι κάνουμε στην Κλινική “ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ” για την επιληψία

‍

Το Πρόγραμμα Επιληψίας της Κλινικής μας έχει μακρά εμπειρία στη χειρουργική αντιμετώπιση της επιληψίας, με περισσότερα από 150 περιστατικά έως τώρα. Ο “ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ” ήταν από τα πρώτα κέντρα στην Ελλάδα όπου διενεργήθηκαν τέτοιες επεμβάσεις και το μοναδικό στη Βόρεια Ελλάδα. 

Σύμφωνα με τον κ. Γαργάνη, οι κρίσεις σταματούν εντελώς σε ποσοστό 70-75% των ασθενών. Σε ένα 15-20% υπάρχει σημαντική βελτίωση του ελέγχου των κρίσεων, ενώ μόνο σε 5-7% η κατάσταση παραμένει χωρίς βελτίωση.

«Από το 2005 έως σήμερα, έχουμε αντιμετωπίσει με επιτυχία περισσότερα από 150 περιστατικά, ασθενών ηλικίας συνήθως από 20 έως 45 ετών», αναφέρει ο κ. Γαργάνης στη Voria.gr, προσθέτοντας ότι οι πιθανότητες επιπλοκών είναι σχεδόν μηδαμινές. Οι ασθενείς που ζητούν τη βοήθεια του Κέντρου Επιληψίας του «ΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ» παθαίνουν πάνω από 3-4 επιληπτικές κρίσεις κάθε μήνα. Ωστόσο, σύμφωνα με τον ίδιο, υπάρχουν και περιπτώσεις στις οποίες οι κρίσεις είναι πιο αραιές. «Μπορεί κάποιος να έχει μια δύσκολη δουλειά ή να ζει μόνος του… Οι επιληπτικές κρίσεις είναι ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα, ιδιαίτερα για τους ενήλικες, αφού τα παιδιά είναι συνεχώς υπό επίβλεψη και σε προστατευμένο περιβάλλον», αναφέρει ο κ. Γαργάνης.

Επιπλέον, το Κέντρο Επιληψίας μας ήταν το μοναδικό από την Ελλάδα που συμμετείχε σε μεγάλη Πολυκεντρική Διεθνή Μελέτη σχετικά με τη χειρουργική αντιμετώπιση της επιληψίας. Μπορείτε να διαβάσετε τη σχετική μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο κορυφαίο ιατρικό περιοδικό New England Journal of Medicine, πατώντας εδώ. 

Πώς να προετοιμαστείτε για το ραντεβού σας

• Κρατήστε ένα ημερολόγιο με τη συχνότητα των επιληπτικών σας κρίσεων.
• Τηρείστε τυχόν προαπαιτούμενους περιορισμούς πριν το ραντεβού σας.
• Σημειώστε προσωπικές πληροφορίες σχετικά με γεγονότα που ενδεχομένως επηρέασαν με κάποιον τρόπο τη ζωή σας.
• Κάντε μια λίστα με όλα τα φάρμακα που λαμβάνετε.
• Πάρτε μαζί σας κάποιο άτομο από το οικογενειακό ή φιλικό σας περιβάλλον.
• Γράψτε σε ένα χαρτί ερωτήσεις που θα θέλατε να ρωτήσετε τον γιατρό σας.

Τι μπορώ να ρωτήσω τον γιατρό;

• Ποια είναι η αιτία των επιληπτικών μου κρίσεων;
• Τι εξετάσεις πρέπει να κάνω;
• Θα έχω επιληψία για πάντα;
• Τι θεραπείες υπάρχουν για τη δική μου περίπτωση;
• Τι εναλλακτικές έχω;
• Τι μπορώ να κάνω, ώστε να μην βλάψω τον εαυτό μου κατά τη διάρκεια της επόμενης κρίσης;

‍