Τα οφέλη του ύπνου στα παιδιά

Ο ύπνος είναι απαραίτητος για την ψυχική και σωματική υγεία των παιδιών. Παρόλα αυτά, πολλά παιδιά αντιμετωπίζουν δυσκολίες με τον ύπνο. Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής εκτιμά ότι τα προβλήματα ύπνου επηρεάζουν το 25 έως 50% των παιδιών και το 40% των εφήβων.

‍

Κατανοώντας τις ανάγκες των παιδιών για ύπνο, μπορούμε να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες συνθήκες που τους εξασφαλίζουν δύναμη και υγεία, όχι μόνο όσον αφορά την επόμενη μέρα, αλλά και μακροπρόθεσμα. 

‍

Γιατί είναι σημαντικός ο ύπνος για τα παιδιά;

‍

Ο ύπνος είναι απαραίτητο συστατικό της ρουτίνας όλων μας και αναπόσπαστο μέρος ενός υγιεινού τρόπου ζωής. Επίσης, παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη του εγκεφάλου των παιδιών. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που κοιμούνται τακτικά και επαρκώς έχουν βελτιωμένες γνωστικές λειτουργίες, όπως προσοχή, ικανότητα για μάθηση, μνήμη και συνολική ψυχική και σωματική υγεία. Η έλλειψη ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε υψηλή αρτηριακή πίεση, παχυσαρκία, ακόμη και κατάθλιψη. Στα νήπια, ο μεσημεριανός ύπνος φαίνεται να είναι απαραίτητος για την ανάπτυξη της μνήμης και των κινητικών δεξιοτήτων.

‍

Πόσο πρέπει να κοιμούνται τα παιδιά;

‍

• Βρέφη κάτω του 1 έτους: 12-16 ώρες
• Παιδιά 1-2 ετών: 11-14 ώρες
• Παιδιά 3-5 ετών: 10-13 ώρες
• Παιδιά 6-12 ετών: 9-12 ώρες
• Έφηβοι 13-18 ετών: 8-10 ώρες

‍

Τι συμβαίνει όταν τα παιδιά δεν κοιμούνται αρκετά;

‍

Όπως κάθε γονιός γνωρίζει, ένα παιδί που δεν κοιμάται καλά μπορεί να παρουσιάσει ευερέθιστη ή υπερκινητική συμπεριφορά, ή ακόμη συμπεριφορές που μπορεί να μιμούνται τη Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ). Η υπνηλία μπορεί επίσης να επηρεάσει την ικανότητα του παιδιού να προσέχει, με επιπτώσεις στην απόδοσή του στο σχολείο. Ακόμη και η ελάχιστη έλλειψη ύπνου μπορεί να έχει επιπτώσεις στην καθημερινή ζωή του παιδιού. 

‍

Επίσης, ο κακής ποιότητας ύπνος στην πρώιμη παιδική ηλικία έχει συνδεθεί με αλλεργική ρινίτιδα και προβλήματα με το ανοσοποιητικό σύστημα, καθώς και με άγχος και κατάθλιψη στο μέλλον. Υπάρχουν επίσης νέες ενδείξεις ότι ο κακής ποιότητας ύπνος στην παιδική ηλικία μπορεί να εγκυμονεί μελλοντικούς καρδιαγγειακούς κινδύνους με τη μορφή παχυσαρκίας, διαβήτη και υψηλής αρτηριακής πίεσης.

‍

Στους εφήβους, ο ανεπαρκής ύπνος μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην ακαδημαϊκή επίδοση και στην ψυχική υγεία. Αποτελεί παράγοντα κινδύνου για κατάχρηση ουσιών και προβλήματα ψυχικής υγείας, καθώς και για πιο άμεσους κινδύνους, όπως τροχαία ατυχήματα και αθλητικούς τραυματισμούς. 

‍

Οι ανάγκες ύπνου αλλάζουν καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, αλλά είτε έχετε να κάνετε με ένα νήπιο 2 ετών είτε με έναν πεισματάρη έφηβο, μια σταθερή ρουτίνα πριν από τον ύπνο είναι χρήσιμη για να διασφαλίσετε ότι το παιδί σας κοιμάται αρκετά. Η ρουτίνα θα πρέπει ιδανικά να ξεκινά την ίδια ώρα κάθε βράδυ και να περιλαμβάνει τις ίδιες δραστηριότητες με την ίδια σειρά. Μερικά πράγματα που θα βοηθούσαν στην καθιέρωση μιας ρουτίνας ύπνου είναι τα εξής:

‍

• Χαμηλώστε τα φώτα
• Σταματήστε τη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών/οθονών τουλάχιστον μία ώρα πριν από τον ύπνο
• Κάντε ένα ζεστό μπάνιο
• Κάντε μια ήσυχη οικογενειακή δραστηριότητα, όπως ανάγνωση ενός μικρού βιβλίου

‍

Εάν το παιδί εξακολουθεί να παρουσιάζει προβλήματα στον ύπνο, ίσως είναι καιρός να επισκεφτείτε έναν γιατρό για να δείτε εάν υπάρχει κάποια διαταραχή ύπνου. Μερικές από τις πιο κοινές διαταραχές ύπνου στα παιδιά είναι οι νυχτερινοί τρόμοι και οι εφιάλτες, η υπνική άπνοια, η ομιλία στον ύπνο και η υπνοβασία, το ροχαλητό και το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών. 

‍

• Εφιάλτες. Οι εφιάλτες μπορεί να είναι τρομακτικοί για τα νήπια, που δυσκολεύονται να διακρίνουν τι είναι πραγματικό και τι όχι. Τα παιδιά συχνά ξυπνούν από εφιάλτες, που συνήθως συμβαίνουν κατά τη διάρκεια του ύπνου REM. 
• Νυχτερινοί τρόμοι. Οι νυχτερινοί τρόμοι είναι μια παραϋπνία που εμφανίζεται νωρίς τη νύχτα, κατά τη διάρκεια του ύπνου non-REM, σε περίπου το ένα τρίτο των παιδιών. Το παιδί μπορεί να ουρλιάζει και να έχει έκφραση τρόμου στο πρόσωπο, αλλά συνήθως δεν ξυπνάει και δεν θυμάται το περιστατικό το πρωί. 
• Ομιλία στον ύπνο. Η ομιλία στον ύπνο είναι μια σχετικά κοινή παραϋπνία που περιλαμβάνει φωνές κατά τη διάρκεια του ύπνου. Η ομιλία στον ύπνο φαίνεται να εμφανίζεται πιο συχνά κατά τη διάρκεια του ελαφρού ύπνου. Μερικές φορές συνδέεται με άλλες διαταραχές ύπνου, όπως εφιάλτες ή υπνοβασία.
• Υπνοβασία. Οι υπνοβάτες δεν γνωρίζουν το περιβάλλον τους και συνήθως δεν θυμούνται τη δραστηριότητά τους μετά. Εκτός από την υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, η υπνοβασία μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες ανάλογα με τις ενέργειες του ατόμου. 
• Ροχαλητό. Το ροχαλητό στα παιδιά μπορεί να προκληθεί από πρησμένες αμυγδαλές ή αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια), αλλεργίες, παχυσαρκία, παθητικό κάπνισμα ή άλλους παράγοντες. 
• Υπνική άπνοια. Η υπνική άπνοια είναι μια διαταραχή που κάνει τα παιδιά να ξυπνούν πολλές φορές κατά τη διάρκεια της νύχτας, συχνά χωρίς να το καταλαβαίνουν. Το συχνό ροχαλητό και η υπνική άπνοια μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία του παιδιού.
• Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών. Το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών χαρακτηρίζεται από μια έντονη παρόρμηση για κίνηση των ποδιών και μπορεί να είναι δύσκολο να εντοπιστεί. 

‍