st lukes website

Η Παγκόσμια Ημέρα Εγκεφαλικού Επεισοδίου έχει στόχο την ευαισθητοποίηση του κόσμου σχετικά με την πρόληψη και την αντιμετώπιση του εγκεφαλικού. Η πάθηση αυτή αποτελεί μια «σύγχρονη πανδημία», η οποία απειλεί όχι μόνο την επιβίωση, αλλά και την ποιότητα ζωής των ανθρώπων.

‍

Η αναγκαιότητα ενημέρωσης του κοινού φαίνεται από στοιχεία πρόσφατων ερευνών, τα οποία δείχνουν ότι τα εγκεφαλικά επεισόδια αποτελούν τη δεύτερη πιο συχνή αιτία θανάτου σε άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών, καθώς και την πιο συχνή αιτία αναπηρίας. Είναι εντυπωσιακό πως, μετά από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο, κάθε λεπτό που περνά περίπου 2 εκατομμύρια κύτταρα πεθαίνουν. Επομένως, η ενημέρωση του κοινού είναι ζωτικής σημασίας, ώστε η αντιμετώπιση να γίνεται το δυνατόν ταχύτερα και η βλάβη να είναι η μικρότερη δυνατή.

‍

Τι είναι το εγκεφαλικό;

‍

Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο (ΑΕΕ) ορίζεται ως η βλάβη του εγκεφαλικού παρεγχύματος, όταν σταματάει η τροφοδότηση αίματος σε κάποια περιοχή του εγκεφάλου. Αυτό στερεί από τα εγκεφαλικά κύτταρα το οξυγόνο, με αποτέλεσμα να σταματήσει η λειτουργία τους, παροδικά ή μόνιμα. Μερικοί ασθενείς αποκαθίστανται πλήρως, άλλοι αποκτούν μόνιμες βλάβες, ενώ ορισμένοι καταλήγουν.

‍

Το εγκεφαλικό χωρίζεται σε ισχαιμικό (80%) και αιμορραγικό (20%). Τα ισχαιμικά εγκεφαλικά - που είναι και τα συχνότερα - αφορούν τη διακοπή της κυκλοφορίας αίματος σε κάποια περιοχή του εγκεφάλου, εξαιτίας στένωσης ή απόφραξης αρτηρίας (θρόμβωση ή εμβολή). Τα αιμορραγικά είναι σπάνια και αφορούν τη ρήξη ενός αγγείου ή ανευρύσματος, με αποτέλεσμα την ενδοεγκεφαλική αιμορραγία.

‍

Τι είναι το παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο;

Το παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο έχει τα ίδια ακριβώς συμπτώματα με το τυπικό εγκεφαλικό επεισόδιο, με τη διαφορά ότι παρέρχονται σε λίγα συνήθως λεπτά από μόνα τους, χωρίς κάποια θεραπεία. Είναι σαν ένα "προειδοποιητικό" εγκεφαλικό επεισόδιο που, ενώ δεν προκαλεί κάποια μόνιμη βλάβη, απαιτεί διερεύνηση.

‍

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου;

‍

‍

Υπάρχουν κάποιοι παράγοντες κινδύνου που έχουν συνδεθεί με το εγκεφαλικό. Συγκεκριμένα:

‍

Ηλικία άνω των 55 ετών
Άρρεν φύλο
Κάπνισμα
Θεραπεία με οιστρογόνα / αντισυλληπτικά
Κατανάλωση μεγάλης ποσότητας αλκοόλ
Κολπική μαρμαρυγή
Παχυσαρκία και κακή φυσική κατάσταση
Σακχαρώδης διαβήτης
Υψηλή χοληστερόλη
Αυξημένη αρτηριακή πίεση
Προηγούμενο εγκεφαλικό επεισόδιο
Στρες και κατάθλιψη
Παθήσεις που σχετίζονται με την πήξη του αίματος
Χρήση ευφοριογόνων ουσιών

‍

Ποια είναι τα συμπτώματα;

‍

‍

Ανάλογα με την περιοχή του εγκεφάλου που προσβάλλεται, ο ασθενής μπορεί να χάσει συγκεκριμένη εγκεφαλική λειτουργία. Η αναγνώριση των συμπτωμάτων του εγκεφαλικού είναι ζωτικής σημασίας, ώστε ο ασθενής να μεταφερθεί στο νοσοκομείο το ταχύτερο δυνατό. Τα συμπτώματα αυτά είναι:

‍

Μούδιασμα ή αδυναμία στο πρόσωπο, στο χέρι, στο πόδι - κυρίως στη μία πλευρά του σώματος
Σύγχυση ή διαταραχή ομιλίας ή αντίληψης
Διαταραχή όρασης στον έναν ή και στους δύο οφθαλμούς
Διαταραχή βάδισης, ίλιγγος, αστάθεια
Οξύς πονοκέφαλος
Όσφρηση καμμένου
Πτώση της γωνίας του στόματος (στραβώνει το στόμα)

‍

Ποιες είναι οι επιπλοκές ενός αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου ;

‍

Η έκβαση του ασθενούς μετά από ένα εγκεφαλικό εξαρτάται από την περιοχή του εγκεφάλου και την έκταση που θα επηρεάσει. Μερικές από τις επιπλοκές είναι:

‍

Αδυναμία που προκαλεί δυσκολία στο περπάτημα και στις καθημερινές κινήσεις
Δυσκολία στην ομιλία
Δυσκολία στην κατάποση- κίνδυνος για πνευμονία από εισρόφηση
Διαταραχές στις ανώτερες εγκεφαλικές λειτουργίες, όπως μνήμη, κρίση
Επιληπτικές κρίσεις
Λήθαργος ή κώμα, με κίνδυνο τη ζωή του ασθενούς

‍

Πώς γίνεται η διάγνωση;

‍

‍

Μόλις φτάσει ο ασθενής στο νοσοκομείο, γίνεται επείγουσα αξονική ή μαγνητική τομογραφία, ώστε να επιβεβαιωθεί η πάθηση και να προχωρήσει άμεσα η θεραπεία. Αμέσως μετά, ακολουθεί αξιολόγηση που θα δώσει πληροφορίες για την αιτία που το προκάλεσε.

‍

Η αξιολόγηση περιλαμβάνει:

‍

Φυσική Εξέταση
Νευρολογική Εξέταση
Εξετάσεις απεικόνισης του εγκεφάλου (αξονική τομογραφία, μαγνητική τομογραφία)
Αιματολογικές Εξετάσεις
Απεικόνιση αγγείων εγκεφάλου
Triplex καρωτίδων και καρδιάς
Δοκιμασίες καρδιακής λειτουργίας
Ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ)
Υπερηχοκαρδιογράφημα
Καταγραφή καρδιακού ρυθμού

‍

Ποια είναι η αντιμετώπιση;

‍

Πρώτο βήμα είναι η άμεση μεταφορά στο νοσοκομείο και η επείγουσα διάγνωση με αξονική ή μαγνητική τομογραφία.

‍

Αν πρόκειται για ισχαιμικό επεισόδιο, πρέπει να διαλυθεί ο θρόμβος. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με ειδική θρομβολυτική αγωγή. Στις θεραπευτικές λύσεις περιλαμβάνεται επίσης η μηχανική θρομβεκτομή, καθώς και τα επεμβατικά βοηθήματα (stents). Η αποσυμπιεστική κρανιεκτομία αποτελεί έσχατη λύση.

‍

Στα αγγειακά αιμορραγικά επεισόδια η θεραπευτική προσέγγιση περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή, για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης και του οιδήματος στον εγκέφαλο. Υπάρχει περίπτωση να χρειαστεί χειρουργείο, ώστε να παροχετευθεί το αίμα ή να εκτονωθεί η ενδοεγκεφαλική πίεση.

‍

Η διασωλήνωση και ο μηχανικός αερισμός στη μονάδα εντατικής θεραπείας είναι αναγκαία, όταν το άτομο έχει πέσει σε κώμα και απειλείται η ζωή του.
Αφού αντιμετωπιστεί ένα εγκεφαλικό επεισόδιο, ο νευρολόγος θα αναζητήσει τις αιτίες του, μέσα από μια σειρά εξετάσεων. Ταυτόχρονα, εφ' όσον έχει σταθεροποιηθεί ο ασθενής, αντιμετωπίζονται οι επιπλοκές και ξεκινάει η αποκατάστασή του.

‍

Αποκατάσταση Αγγειακού Εγκεφαλικού Επεισοδίου

‍

Πολλοί ασθενείς πετυχαίνουν σύντομα πλήρη αποκατάσταση μετά από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις στις οποίες η βλάβη είναι τέτοια, που θα επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα ζωής του ασθενούς. Για τα άτομα αυτά, στήνεται το κατάλληλο πλάνο αποκατάστασης, ώστε να επανέλθουν ψυχολογικά και κοινωνικά, με εκπαίδευση στην αυτοεξυπηρέτησή τους.

‍

Η αποκατάσταση είναι μια απαιτητική διαδικασία, που απαιτεί τη συνδρομή μιας σειράς ειδικοτήτων: νευρολόγο, παθολόγο, φυσίατρο, φυσικοθεραπευτή, εργοθεραπευτή, λογοθεραπευτή και ψυχολόγο. Το καλύτερο μέρος ώστε να συντονιστούν όλες οι διαδικασίες είναι ένα εξειδικευμένο κέντρο αποκατάστασης. Αφού ολοκληρωθεί η αποκατάσταση, ο ασθενής μπαίνει σε χρόνια παρακολούθηση από νευρολόγο.

‍

Υπάρχει πρόληψη;

‍

Για τη μείωση του ρίσκου, είναι σημαντικό όλοι μας να κατανοήσουμε και να ρυθμίσουμε τους παράγοντες κινδύνου, που ευθύνονται για το εγκεφαλικό. Μέτρα που μπορούμε να λάβουμε όλοι μας είναι:

‍