st lukes website

Στις 14 Μαρτίου αυτού του έτους εορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού. Η ημέρα αυτή αποτελεί αφορμή συζήτησης για την υγεία των νεφρών, αλλά και για τους κινδύνους της Χρόνιας Νεφρικής Νόσου (ΧΝΝ).

‍

Επιδημιολογία

‍

Σύμφωνα με στοιχεία της συντονιστικής Επιτροπής Παγκόσμιας Ημέρας Νεφρού, ένας στους δέκα ενήλικες σε όλο τον κόσμο πάσχει από ΧΝΝ. Η θνητότητα που σχετίζεται με τη νόσο αυξάνεται κάθε χρόνο και προβλέπεται ότι θα αποτελέσει την 5η κατά σειρά κυριότερη αιτία θανάτου μέχρι το 2040. Στην Ελλάδα σήμερα, οι ασθενείς με ΧΝΝ ανέρχονται περίπου στους 1.100.000. Σύμφωνα με στοιχεία, η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων αυτών δεν γνωρίζει ότι ασθενούν. Γι` αυτό, η ενημέρωση του κοινού και η οργάνωση των αρμόδιων φορέων είναι κομβικής σημασίας.

‍

Η Χρόνια Νεφρική Νόσος, χωρίς την κατάλληλη φροντίδα, μπορεί να αποβεί θανατηφόρα. Χαρακτηρίζεται ως «σιωπηρή νόσος», γιατί, ακόμη κι όταν κάποιος έχει χάσει μέχρι και το 90% της νεφρικής λειτουργίας του, δεν δίνει συμπτώματα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να χάνεται η δυνατότητα θεραπείας των ανατάξιμων μορφών της ή η νόσος να εξελίσσεται γρηγορότερα σε τελικό στάδιο. Αυτός είναι ο λόγος που η ευαισθητοποίηση και η ενημέρωση του γενικού πληθυσμού καθίσταται άκρως αναγκαία.

‍

Λίγα λόγια για τη λειτουργία των νεφρών

‍

‍

Οι δύο νεφροί βρίσκονται δεξιά και αριστερά της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης, ακριβώς κάτω από το διάφραγμα. Το αίμα διέρχεται από αυτούς και φιλτράρεται. Οι χρήσιμες ουσίες παραμένουν σε αυτό, ενώ οι επιβλαβείς αποβάλλονται μέσω των ούρων. Είναι εντυπωσιακό ότι κάθε μέρα φιλτράρονται στους νεφρούς έως 180 λίτρα αίματος. Το αίμα καθαρίζεται έως και 50 φορές την ημέρα.

‍

Οι νεφροί ρυθμίζουν:

‍

Ισορροπία στην ποσότητα του εξωκυτταρικού υγρού
Ισορροπία του pH του εξωκυτταρικού υγρού
Παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων και αιμοσφαιρίνης από τον μυελό των οστών με την παραγωγή της ορμόνης ερυθροποιητίνη
Αρτηριακή πίεση
Ισορροπία των ηλεκτρολυτών του σώματος
Μεταβολισμό της βιταμίνης D, που παίζει βασικό ρόλο στην ανάπτυξη των οστών

‍

Λίγα λόγια για τη Χρόνια Νεφρική Νόσο

‍

Χρόνια Νεφρική Νόσος είναι η κατάσταση, κατά την οποία οι νεφροί έχουν υποστεί βλάβη και δεν λειτουργούν σωστά. Στο αρχικό στάδιο, η νόσος δεν εμφανίζει κάποιο σύμπτωμα. Καθώς όμως εξελίσσεται, ο ασθενής οδηγείται σε νεφρική ανεπάρκεια.

Νεφρική ανεπάρκεια σημαίνει ότι τα νεφρά είναι ανίκανα να εκτελούν τις φυσιολογικές τους λειτουργίες. Επομένως, προκαλούνται ανισορροπίες στο σώμα και εμφανίζονται συμπτώματα.

‍

Συμπτώματα

‍

Στα συμπτώματα της νεφρικής ανεπάρκειας περιλαμβάνονται: υπέρταση, νυκτουρία (δηλαδή συχνή ούρηση κατά τη νύκτα), αδυναμία, ανορεξία, καταβολή, ναυτία, εμετοί, αναιμία, οιδήματα (δηλαδή πρηξίματα, ιδίως στα πόδια), αλλά και βλάβες στα κόκκαλα, στην καρδιά, στα αγγεία, στα νεύρα κ.α.

‍

Αίτια

‍

Στα αίτια της ΧΝΝ περιλαμβάνονται τα εξής:

Σακχαρώδης διαβήτης
Αρτηριακή υπέρταση
Στένωση της νεφρικής αρτηρίας
Παχυσαρκία
Αγγειακά νοσήματα
Σπειραματοπάθειες
Επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος
Διαμεσοσωληναριακές νεφροπάθειες
Κυστικά νοσήματα νεφρών
Αποφρακτικές ουροπάθειες
Νεφρολιθίαση
Συγγενή νοσήματα νεφρών και ουροποιητικού συστήματος
Μεταβολικά νοσήματα
Συστηματικά νοσήματα συνδετικού ιστού
Μακροχρόνια λήψη νεφροτοξικών φαρμάκων (π.χ. αντιφλεγμονώδη)

‍

Διάγνωση

‍

Η διάγνωση της ΧΝΝ γίνεται με:

Αιματολογικές εξετάσεις
Εξέταση για τον καθορισμό του ρυθμού της σπειραματικής διήθησης (GFR)
Αξονική τομογραφία
Βιοψία του νεφρού

‍

‍

Αντιμετώπιση

‍

Στην αντιμετώπιση της χρόνιας νεφρικής νόσου, καθοριστικό ρόλο παίζει η ρύθμιση των παραγόντων κινδύνου. Αν εξελιχθεί σε νεφρική ανεπάρκεια, η μεταμόσχευση νεφρού αποτελεί το κατεξοχήν θεραπευτικό μέσον, με πολύ υψηλά ποσοστά επιτυχίας. Όταν η επιλογή αυτή δεν καθίσταται εφικτή, από ένα στάδιο της νόσου και μετά, ο ασθενής πρέπει να ξεκινήσει αιμοκάθαρση ή περιτοναϊκή κάθαρση.

‍

Πρόληψη

‍

Υπάρχουν κάποια μέτρα που μπορούμε να ακολουθούμε, ώστε να προστατέψουμε την νεφρική μας λειτουργία. Συγκεκριμένα:

Να προσλαμβάνουμε αρκετά υγρά μέσα στην ημέρα
Να ακολουθούμε υγιεινή διατροφή
Να προσέχουμε το βάρος μας και να ασκούμαστε
Να ελέγχουμε την αρτηριακή μας πίεση
Να ελέγχουμε το σάκχαρο στο αίμα μας
Να μην καπνίζουμε
Να αποφεύγουμε την υπερκατανάλωση αλατιού
Να αποφεύγουμε τις επεξεργασμένες τροφές
Να αποφεύγουμε την αλόγιστη λήψη νεφροτοξικών φαρμάκων, όπως αντιφλεγμονώδη
Να παρακολουθούμε τη νεφρική μας λειτουργία, ειδικά όταν υπάρχουν παράγοντες κινδύνου

‍

References

https://www.metropolitan-general.gr/el/blog/149-παγκόσμια-ημέρα-νεφρού

https://www.sansimera.gr/worldays/157

https://www.ene.gr/koinonika-themata/pagkosmia-imera-nefrou/

https://www.moh.gov.gr/articles/news/1611-pagkosmia-hmera-nefroy

https://bouzalas.gr/pagkosmia-imera-nefroy/

‍