.png)
Τι είναι ο καρκίνος του αίματος;
Ο όρος «καρκίνος» περιγράφει την υπερβολική, χωρίς προγραμματισμό, ανάπτυξη κυττάρων του οργανισμού που ήταν φυσιολογικά μέχρι τη στιγμή της έναρξης της διαδικασίας καρκινογένεσης. Ο αιματολογικός καρκίνος επηρεάζει την παραγωγή και λειτουργία των κυττάρων του αίματος. Οι περισσότεροι από τους αιματολογικούς καρκίνους αρχίζουν στον μυελό των οστών, όπου παράγεται το αίμα.
Φυσιολογικά, τα βλαστοκύτταρα ωριμάζουν στον μυελό των οστών και αναπτύσσονται σε τρία είδη αιμοσφαιρίων: ερυθρά αιμοσφαίρια, λευκά αιμοσφαίρια και αιμοπετάλια. Στις περισσότερες μορφές αιματολογικού καρκίνου, η διαδικασία αυτή διακόπτεται από την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη ενός μη φυσιολογικού τύπου κυττάρου αίματος. Αυτό το κύτταρο είναι καρκινικό και ο ανεξέλεγκτος πολλαπλασιασμός του εμποδίζει το αίμα να εκτελεί πολλές από τις λειτουργίες του, όπως η επαρκής οξυγόνωση των ιστών, η καταπολέμηση λοιμώξεων και η πρόληψη σοβαρής αιμορραγίας. Οι πιο συχνές μορφές είναι τα λεμφώματα, οι λευχαιμίες και τα μυελώματα.
Τι προκαλεί τον καρκίνο του αίματος;
Αν και η ειδική αιτία του καρκίνου του αίματος δεν είναι γνωστή, μια σειρά από παράγοντες συνδέονται με την ανάπτυξή του. Πιο συγκεκριμένα, μπορεί να υπάρχει κληρονομική προδιάθεση ή να προκαλείται από παράγοντες, όπως το εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, η προχωρημένη ηλικία, ορισμένες λοιμώξεις, το κάπνισμα, κάποια φάρμακα και η υπεριώδης ακτινοβολία.
Λευχαιμία
Η λευχαιμία είναι ένας αιματολογικός καρκίνος που χαρακτηρίζεται από υπέρμετρο και ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό κυττάρων του μυελού των οστών. Η λευχαιμία διακρίνεται σε μυελογενή ή λεμφογενή, ανάλογα με τον τύπο των παθολογικών κυττάρων και καθένας από αυτούς τους τύπους διακρίνεται σε οξεία ή χρόνια. Τα λευχαιμικά κύτταρα βγαίνουν από τον μυελό των οστών στην κυκλοφορία του αίματος και μπορεί να εγκατασταθούν σε άλλες περιοχές και όργανα του σώματος (λεμφαδένες, σπλήνα, ήπαρ).
Τα συμπτώματα οφείλονται κυρίως στην κυριαρχία των καρκινικών κυττάρων στον μυελό οστών, που οδηγεί στη μη φυσιολογική παραγωγή λευκών και ερυθρών αιμοσφαιρίων και αιμοπεταλίων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να προκαλούνται συχνά λοιμώξεις, αναιμία ή αιμορραγία. Η διάγνωση βασίζεται στη γενική αίματος, στο μυελόγραμμα και στον ανοσοφαινότυπο. Επίσης, αναζητούνται τυχόν υπεύθυνες γενετικές μεταλλάξεις, ώστε να επιλεχθεί η κατάλληλη θεραπεία. Ο πρωταρχικός στόχος της θεραπείας είναι η καταστροφή όλων των λευχαιμικών κυττάρων από τον μυελό των οστών, με χημειοθεραπεία. Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, συνιστάται αλλογενής μεταμόσχευση μυελού των οστών. Η χρόνια λευχαιμία συνήθως τίθεται υπό έλεγχο χωρίς θεραπεία, με προσεκτική παρακολούθηση ή με σχετικά μη τοξική χημειοθεραπεία.
Λέμφωμα
Το λέμφωμα είναι μια αιματολογική κακοήθεια που προσβάλλει το λεμφικό σύστημα. Παρουσιάζεται όταν ένα λεμφοκύτταρο υποστεί καρκινική εξαλλαγή και αρχίσει να πολλαπλασιάζεται ανεξέλεγκτα. Αυτό μπορεί να ξεκινήσει από τους λεμφαδένες ή άλλα όργανα του λεμφικού συστήματος και, με αφετηρία το σημείο αυτό, να επεκταθεί σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι λεμφώματος και η θεραπεία εξαρτάται από τον τύπο του. Οι κύριοι τύποι λεμφώματος είναι:
- Λέμφωμα Hodgkin
- Λέμφωμα μη-Hodgkin (NHL)
Κύρια εκδήλωση της νόσου είναι η διόγκωση ενός ψηλαφητού λεμφαδένα ή ομάδας λεμφαδένων, με την παρουσία ή όχι συνοδών συστηματικών συμπτωμάτων (πυρετό, νυκτερινές εφιδρώσεις, απώλεια βάρους ή κνησμό). Η διάγνωση γίνεται με τη χειρουργική αφαίρεση και τη βιοψία του διογκωμένου λεμφαδένα ή τη βιοψία του προσβεβλημένου οργάνου. Η σταδιοποίηση της νόσου πραγματοποιείται με διάφορες απεικονιστικές εξετάσεις. Όσον αφορά στη θεραπεία, υπάρχουν οι εξής λύσεις:
- Χημειοθεραπεία
- Ακτινοθεραπεία
- Βιολογική θεραπεία
- Κάποιος συνδυασμός των παραπάνω
- Μεταμόσχευση μυελού
- Απλή παρακολούθηση
Πολλαπλό μυέλωμα
Το μυέλωμα είναι ένας τύπος καρκίνου, ο οποίος προέρχεται από τα κύτταρα πλάσματος του μυελού των οστών. Όταν συμβαίνει σε διάφορα σημεία του σώματος, ονομάζεται πολλαπλό μυέλωμα.
Χαρακτηριστικά συμπτώματα είναι πόνος στα οστά, οστική βλάβη, κόπωση, επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις, αναιμία, αιμορραγία και μελανιές. Η διάγνωση και η σταδιοποίηση του πολλαπλού μυελώματος καθορίζονται από τα αποτελέσματα της γενικής αίματος, της εξέτασης ούρων, των απεικονιστικών εξετάσεων και της βιοψίας του μυελού. Οι διαθέσιμες θεραπείες είναι η χημειοθεραπεία και τα κορτικοστεροειδή, οι βιολογικές θεραπείες, η ακτινοβολία και τα διφωσφονικά, για την αποτροπή περαιτέρω οστικής βλάβης.
Διαχείριση παρενεργειών
Είναι σημαντικό ο ασθενής να συζητά με τον θεράποντα ιατρό σχετικά με τις πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες των φαρμάκων ή και της ίδιας της ασθένειας. Σημαντικό ρόλο, λοιπόν, διαδραματίζει η υποστηρικτική αγωγή πριν, κατά τη διάρκεια ή και μετά την ειδική θεραπεία. Αυτό έχει ως στόχο τη βελτίωση της συνολικής υγείας του ασθενούς, μέσω της διαχείρισης των επιπλοκών του καρκίνου ή της θεραπείας του.
Συμπέρασμα
Η έγκαιρη διάγνωση είναι ζωτικής σημασίας, καθώς επιτρέπει την άμεση αντιμετώπιση των νοσημάτων αυτών, πριν προκληθούν βλάβες σε ζωτικά όργανα. Τα τελευταία χρόνια, η ραγδαία πρόοδος στον τομέα της βιολογίας και της ανοσολογίας έχει επιφέρει την εισαγωγή καινοτόμων θεραπειών στην καθημερινή κλινική πράξη. Τα νέα εξειδικευμένα φάρμακα προσφέρουν βελτιωμένα αποτελέσματα, με πολύ λιγότερες παρενέργειες, επιτρέποντας την μακρόχρονη και ποιοτική διαβίωση.
References
https://eody.gov.gr/disease/karkinos/
https://ellok.org/αιματολογικος-καρκινος/
https://www.euroclinic.gr/article/aimatologikos-karkinos-prolipsi/
https://www.hygeia.gr/neotera-dedomena-gia-ti-leychaimia/
https://eposgo.ayeso.com/arthro/karkinos-tou-aimatos/therapeies
https://www.hygeia.gr/lemfomata-poia-einai-ta-symptomata-kai-poia-i-therapeia/
https://www.iaso.gr/medical-directory/details/medical/2021/09/14/ti-einai-to-lemfoma
https://www.onmed.gr/ygeia/story/357859/lemfoma-poia-einai-ta-symptomata-pos-antimetopizetai
https://www.onmed.gr/ygeia/story/307854/pollaploun-mueloma-ta-upoula-sumptomata-kai-i-prognosi
https://www.iatropedia.gr/encyclopedia/lefchemia/
.svg)
.svg)
.svg)
.png)
