Ο εγκλεισμός, η οικονομική ανασφάλεια, η βαθιά κρίση στην αγορά εργασίας, η κοινωνική απομόνωση, ο φόβος, η αγωνία για τα αγαπημένα μας πρόσωπα, έχουν φέρει στο επίκεντρο του διαλόγου τις ψυχικές ασθένειες και την αντιμετώπισή τους. Πολλοί ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις μακροχρόνιες συνέπειες της κατάστασης που ζούμε και τονίζουν την ανάγκη ενίσχυσης των δομών ψυχολογικής υποστήριξης. Παρόλο που μέχρι πρόσφατα η κοινωνία μας έδινε μεγαλύτερη βαρύτητα στη σωματική υγεία του ατόμου, τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την ευαισθητοποίηση του κόσμου γύρω από τον τομέα της ψυχικής υγείας.
Τι ορίζουμε ως ψυχική υγεία;
Ψυχική υγεία ορίζεται η κατάσταση ευεξίας, με βάση την οποία κάθε άτομο διαχειρίζεται με επιτυχία τα προβλήματα της ζωής, μπορεί να εργάζεται παραγωγικά και να συμμετέχει ενεργά στο κοινωνικό του περιβάλλον. Δεν πρόκειται δηλαδή απλώς για την απουσία ψυχικής διαταραχής, αλλά για την ψυχο - συναισθηματική ευημερία του ατόμου.
Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν την ψυχική υγεία;
Η ψυχική υγεία επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, όπως η γενετική προδιάθεση, το κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο, τα παιδικά βιώματα, οι χρόνιες παθήσεις και η κατάχρηση ουσιών. Ως εκ τούτου, συνδέεται άμεσα με τομείς, όπως η εκπαίδευση, η υγεία, η απασχόληση, η κοινωνική ένταξη και η οικονομική επάρκεια.
Η ένταση με την οποία βιώνει κανείς μια δυσκολία επηρεάζεται από τα ιδιοσυγκρασιακά χαρακτηριστικά, τα βιώματα και τις εξωγενείς μεταβλητές του. Ο καθένας έχει τα δικά του όρια και ισορροπίες. Όταν οι δυσκολίες και τα προβλήματα υπερβαίνουν αυτά τα όρια, αυτό έχει άμεσο αντίκτυπο στη λειτουργικότητα και την καθημερινότητά του.
Ποιους αφορά;
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, πάνω από το ένα τρίτο του ανθρώπινου πληθυσμού αναφέρουν κάποια στιγμή της ζωής τους προβλήματα, τα οποία ταιριάζουν με τα κριτήρια διάγνωσης ενός ή περισσότερων από τις πιο συχνές ψυχικές διαταραχές. Ακόμη όμως και να μην πάσχει κανείς από κάποια ψυχική ασθένεια, είναι σχεδόν σίγουρο ότι οι καθημερινές προκλήσεις και δυσκολίες που συσσωρεύονται, απειλούν την ψυχολογική του ισορροπία. Επομένως, η θωράκιση της ψυχικής υγείας αφορά τον καθένα ξεχωριστά.
Ποιοι είναι οι αρμόδιοι φορείς;
Ανάλογα με το είδος της διαταραχής, υπάρχει διαφορετική προσέγγιση. Η παροχή ποιοτικής φροντίδας περιλαμβάνει τον τομέα της προαγωγής της ψυχικής υγείας και των υγειών διαπροσωπικών σχέσεων, καθώς και την πρόληψη και την αντιμετώπιση των ψυχικών διαταραχών. Η οργάνωση της φροντίδας αυτής γίνεται ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες του ατόμου και της οικογένειάς του. Οι υπηρεσίες παρέχονται από ειδικούς φορείς, ψυχιατρικά νοσοκομεία και την πολιτεία, ενώ η αξιολόγηση του ατόμου γίνεται από ψυχιάτρους και κλινικούς ψυχολόγους. Η ψυχοθεραπεία και η φαρμακευτική αγωγή αποτελούν τις δύο κύριες επιλογές θεραπείας.
Τι χρειάζεται να κάνω;
Υπάρχουν διάφορα που μπορεί να κάνει κανείς, προκειμένου να εξασφαλίσει μια ισορροπία στην καθημερινή του ζωή. Το πρώτο βήμα, όμως, είναι να απευθυνθεί σε ειδικούς ψυχικής υγείας, οι οποίοι θα τον ενημερώσουν, θα τον κατευθύνουν και θα τον συμβουλέψουν σχετικά με το τι χρειάζεται να κάνει. Ακόμα και να μην πάσχει κανείς από κάποια διαταραχή, μερικές χρήσιμες συμβουλές από κάποιον ειδικό είναι πολύτιμες για την καθημερινή ζωή.
Συχνά, διστάζει κανείς να ζητήσει βοήθεια γιατί ντρέπεται, ανησυχεί να μην φανεί αδύναμος ή φοβάται πως δεν θα τον καταλάβουν και πως θα τον κρίνουν. Το πιο δύσκολο βήμα είναι να πάρει κανείς την απόφαση. Απαιτεί γενναιότητα. Ταυτόχρονα, όμως, προσφέρει λύτρωση σε όποιον κάνει αυτήν την υπέρβαση. Όλοι οι άνθρωποι, ακόμα και οι φαινομενικά πιο δυνατοί, έχουν ανάγκη ψυχολογικής υποστήριξης και καθοδήγησης.
Συμπέρασμα
Η ψυχική υγεία δεν είναι πολυτέλεια. Αντιθέτως, αποτελεί προϋπόθεση εξισορρόπησης και ψυχοσυναισθηματικής ευεξίας του ατόμου. Μόνο έτσι συνειδητοποιεί κανείς τις ικανότητές του, αντιμετωπίζει τα καθημερινά άγχη της ζωής, ζει και εργάζεται παραγωγικά και με άνεση και είναι σε θέση να συνεισφέρει στην κοινότητά του.
Βιβλιογραφία
https://www.moh.gov.cy/moh/moh.nsf/page17_gr/page17_gr?OpenDocument
https://health.ec.europa.eu/non-communicable-diseases/mental-health_el
https://www.animacare.gr/mental-health/ti-einai-i-psyxiki-ygeia
https://ygeia-news.com/liga-logia-gia-tin-psyxiki-ygeia.html
.svg)
.svg)
.svg)
.png)
