Φλεβική θρόμβωση άκρων - Πνευμονική εμβολή

Τι είναι η θρόμβωση και πού οφείλεται;

‍

‍

Φλεβική θρόμβωση ονομάζεται ο παθολογικός σχηματισμός πήγματος αίματος (θρόμβου) μέσα στον αυλό μίας φλέβας, με αποτέλεσμα την απόφραξή της. Κύριο ρόλο στον σχηματισμού θρόμβου παίζουν οι παράγοντες πήξης. Σε περιπτώσεις ανωμαλίας των υπεύθυνων γονιδίων για τους παράγοντες πήξης, εμφανίζεται αύξηση των θρομβώσεων σε έναν οργανισμό. Αυτές οι γονιδιακές ανωμαλίες αποτελούν τις θρομβοφιλίες. Άλλες συχνές αιτίες εμφάνισης θρομβώσεων αποτελούν η μεγάλης διάρκειας ακινητοποίηση του άκρου λόγω τραύματος ή μεγάλου ταξιδιού, ο καρκίνος, η προχωρημένη ηλικία, ένα χειρουργείο, οι φλεβικοί καθετήρες, η κύηση, καθώς και η αντισυλληπτική αγωγή.

‍

Τι είναι η θρομβοφλεβίτιδα;

‍

Η θρόμβωση των επιφανειακών φλεβών ονομάζεται θρομβοφλεβίτιδα. Η κλινική εικόνα που εμφανίζει η θρομβοφλεβίτιδα είναι η εικόνα μίας φλεγμονής στην πορεία της θρομβωμένης φλέβας με ερυθρότητα, αυξημένη θερμότητα, οξύ πόνο και πρήξιμο.

‍

Ποια είναι τα αίτια για τη θρομβοφλεβίτιδα και πώς αντιμετωπίζεται;

‍

‍

Ως κύρια αιτία μίας θρομβοφλεβίτιδας στα άνω άκρα είναι η παρακέντηση με φλεβοκαθετήρα για χορήγηση ενδοφλέβιας θεραπείας. Στα κάτω άκρα, συνήθως, εμφανίζεται θρόμβωση με αντίστοιχη κλινική εικόνα στη μείζονα σαφηνή φλέβα (ΜΣΦ) κατά μήκος της εσωτερικής πλευράς των κάτω άκρων. Μία θρομβοφλεβίτιδα συσχετίζεται και με προϋπάρχον πρόβλημα ανεπάρκειας βαλβίδων της ΜΣΦ (κιρσοί).

‍

Η θεραπεία για τη θρομβοφλεβίτιδα στη μείζονα σαφηνή φλέβα (ΜΣΦ) εξαρτάται από την απόστασή της από τη σαφηνομηριαία συμβολή. Σε περιπτώσεις απόστασης άνω των 3 εκατοστών, συνιστάται αντιπηκτική και αντιφλεγμονώδης αγωγή, καθώς και επίδεση του άκρου. Σε περιπτώσεις απόστασης κάτω των 3 εκατοστών, υπήρχε σύσταση για χειρουργική αντιμετώπιση με τη μέθοδο της σαφηνεκτομής. Ωστόσο, οι νέες οδηγίες συνιστούν αποφυγή χειρουργικής επέμβασης και προωθούν τη συντηρητική αντιμετώπιση, όπως σε μία εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση.

‍

Γιατί είναι επικίνδυνη μία θρόμβωση των εν τω βάθει φλεβών;

‍

Σε μία θρόμβωση των εν τω βάθει φλεβών υπάρχει αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης πνευμονικής εμβολής, με αυξημένη θνητότητα.

‍

Ο λόγος είναι η μετακίνηση τμήματος των θρόμβων από τις φλέβες των άκρων προς τις πνευμονικές αρτηρίες, συνήθως με οξεία συμπτώματα δύσπνοιας και καρδιακής ανεπάρκειας.

‍

Ποια είναι τα συμπτώματα μίας θρόμβωσης των εν τω βάθει φλεβών;

‍

‍

Σε μία θρόμβωση των εν τω βάθει φλεβών στην περιοχή της γαστροκνημίας ή και της ιγνυακής αρτηρίας οι ασθενείς εμφανίζουν πρήξιμο στην περιοχή κάτω από το γόνατο και του ποδιού με ερυθρότητα, αυξημένη θερμότητα και πόνο στην περιοχή της γάμπας, του ποδιού ή και της ιγνυακής περιοχής. Συνήθως, μία τέτοια συμπτωματολογία ερμηνεύεται λανθασμένα ως μία θλάση των μυών της γάμπας.

‍

Όταν η θρόμβωση εμφανίζεται και στη μηριαία φλέβα ή και στις λαγώνιες φλέβες, παρουσιάζεται οίδημα με ερυθρότητα, θερμότητα και πόνο σε ολόκληρο το κάτω άκρο. Σε περιπτώσεις έντονης κυανούς επώδυνης φλεγμονής (phlegmasia cerulea dolens), η χειρουργική επέμβαση κρίνεται κατεπείγουσα λόγω αυξημένου κινδύνου εμφάνισης γάγγραινας και ακρωτηριασμού του άκρου.

‍

Στα άνω άκρα μία εν τω βάθει θρόμβωση έχει ως κύρια αιτία τους καθετήρες (πχ. Port, κεντρικός φλεβικός καθετήρας) στην υποκλείδια φλέβα, είτε σύνδρομα συμπίεσης της υποκλειδίου φλέβας (thoracic inlet syndrome). Η κλινική εικόνα είναι αντίστοιχη των κάτω άκρων με οίδημα, ερυθρότητα, θερμότητα και οξύ πόνο σε όλο το άνω άκρο.

‍

Πώς γίνεται η διάγνωση μίας θρόμβωσης;

‍

Gold standard στη διάγνωση της θρόμβωσης είναι ο υπερηχογραφικός έλεγχος (triplex). Με τη βοήθεια υπερήχων μπορεί να διαγνωσθεί το εύρος, καθώς και σε αρκετές περιπτώσεις η ηλικία της θρόμβωσης. Διαγνωστικά μπορεί να βοηθήσει η φλεβογραφία, καθώς και η αξονική φλεβογραφία.

‍

Επίσης, σημαντικό ρόλο στη διάγνωση θρόμβωσης παίζει ο αιματολογικός έλεγχος του δείκτη των D-Dimers. Ο δείκτης βοηθάει στον αποκλεισμό μίας θρόμβωσης όταν είναι αρνητικός. Ένας θετικός δείκτης D-Dimers δεν σημαίνει απαραίτητα ότι υπάρχει θρόμβωση.

‍

Ο Αγγειοχειρουργός - Φλεβολόγος Αθανάσιος Παπαϊωάννου έχει μεγάλη εμπειρία στη διάγνωση και στη θεραπεία, συντηρητική και χειρουργική (ενδοαυλική και μη), της θρόμβωσης των επιπολής και των εν τω βάθει φλεβών των άκρων.

‍

- Αθανάσιος Παπαϊωάννου,

 Αγγειοχειρουργός - Φλεβολόγος

‍

‍